هزاران سال پیش، یک آفریده شبیه به فیل امروزی به نام ماموت پشمالو بر روی زمین پرسه می زد. به استثنای استخوان های فسیل شده و بقایای ماموت هایی که در یخ گیر افتاده بودند و پیدا شده اند، آثار این جانور از بین رفته است. دانشمندان مدتی طولانی این ابهام را داشتند که آیا ماموت که نسل آن منقرض شده نسبت نزدیک تری با فیل آفریقایی امروزی دارد یا فیل آسیایی امروزی.
فیل های امروزی و ماموت های پشمالو یک جد مشترک داشتند که حدود شش میلیون سال قبل زندگی می کرده است. دقیقاً این که چگونه و چه موقع این گونه ها از هم جدا شده اند مشخص نیست. حالا محققان تکنیک های جدیدی را به کار می برند تا سرگذشت فیل ها را مشخص کنند.
به نظر می رسد ماموت پشمالو نسبت نزدیک تری با فیل آسیایی داشته تا فیل آفریقایی
با مشاهده استخوان های فسیل شده و دیگر خصوصیات، دانشمندان حدس می زنند که ماموت های پشمالو نسبت نزدیک تری به فیل های آسیایی دارند تا فیل های آفریقایی.
به خاطر این که دی ان ای اغلب مطمئن ترین روش برای پی گیری رد زنجیره های تکاملی است، یک تیم به رهبری دانشمندانی در "انستیتو مکس پلانک" در لایپزیک آلمان نقشه دی ان ای ماموت را به دست آورده اند که تکنولوژی آن اخیراً به دست آمده است.
دانشمندان ابتدا 200 میلی گرم از استخوان ماموتی را که 12000 سال قبل درشمال شرق سیبری زندگی می کرده را برداشتند. سپس از یک واکنش شیمیایی استفاده کردند تا کپی های زیادی از آن چه از دی ان ای ماموت باقی مانده بسازند. بسیاری از تکه ها روی هم افتادند بنابراین دانشمندان توانستند دی ان ای را کامل کنند.
در این مطالعه محققان روی یک نوع از دی ان ای به نام دی ان ای میتوکوندریال متمرکز شدند. این دی ان ای ساختاری حلقه ای شکل است که در داخل یک بخش سلول به نام میتوکندریون پیدا می شود. تحلیل ها نشان می دهد که فیل آسیایی مدرن 8/95 درصد دی ان ای میتوکندریالش با ماموت پشمالو منطبق است. دی ان ای میتوکندریال فیل آفریقایی جدید یک کمی کمتر با دی ان ای ماموت پشمالو انطباق دارد و حدود 5/95 درصد دی ان ای میتوکندریالش را با ماموت پشمالو سهیم است.
فیل آفریقایی با گوش ها و پیشانی بزرگ تر نسبت به فیل آسیایی
این تفاوت این حدس را به وجود می آورد که فیل های آفریقایی اولین گونه های مدرنی بودند که از شاخه اصلی درخت خانوادگی فیل انشعاب پیدا کرده اند. (فیل آفریقایی گوش های بزرگ تر و پیشانی بزرگ تری نسبت به فیل آسیایی دارد. هم مذکر ها و هم مؤنث ها دندان بزرگی دارند).
فیل آسیایی با گوش ها و پیشانی کوچک تر نسبت به فیل آفریقایی
فیل های آسیایی (فیل آسیایی نسبت به فیل آفریقایی گوش ها و پیشانی کوچک تری دارد (با دو برآمدگی بزرگ)). معمولاً تنها مذکرها دندان های بزرگ دارند. پشتش هم در وسط برآمده شده). و ماموت های پشمالو شاخه هایشان حدود 440000 سال بعدتر از هم جدا شده است. به عبارت دیگر فیل های آسیایی نسبت به فیل های آفریقایی نسبت نزدیک تری با ماموت ها دارند.
البته بعضی از دانشمندان هشدار می دهند که با این یافته باید با احتیاط برخورد شود. چراکه تنها نگاه کردن به دی ان ای میتوکندریال ممکن است گمراه کننده باشد. به جایش یگ گروه از محققان در کانادا ماشین های با سرعت بالای جدیدی را مورد استفاده قرار می دهند تا هر تکه از دی ان ای را در هسته یک سلول ماموت تحلیل کنند.
بافته دی ان ای در هسته سلول میلیون ها برابر بلندتر از آنهایی است که داخل میتوکندریون هستند. بنابراین پروژه ممکن است چند سال طول بکشد. موقعی که این پروژه به اتمام برسد ما در نهایت ممکن است تصویر شفافی از درخت خانواده فیل به دست آوریم